Czym można zastąpić sól?

KATARZYNA GILETA-KLĘPKA • dawno temu • 5 komentarzy

Sól należy do najczęściej używanych przez nas przypraw. Nie tylko wzmacnia smak potraw, ale także pełni wiele właściwości zdrowotnych. Jednak jej nadmiar szkodzi, szczególnie jeśli ktoś cierpi na nadciśnienie. Z tego powodu jest ona potocznie nazywana „białą śmiercią”. Zdrowy człowiek może w ciągu dnia zjeść jedną płaską łyżeczkę soli. Niestety, my Polacy uwielbiamy te białe kryształki i spożywamy ich znacznie więcej. Czym można zastąpić sól w naszej diecie, tak by nie ucierpiał na tym smak przygotowywanych potraw? Jakie są zdrowsze zamienniki soli?

Solimy za dużo

Sód zawarty w soli jest potrzebny do sprawnego funkcjonowania naszego organizmu. Przyczynia się bowiem do utrzymania prawidłowego ciśnienia krwi, reguluje gospodarkę kwasowo-zasadową. Odpowiada także za przewodzenie impulsów nerwowych i za skurcze mięśni oraz za transport aminokwasów, cukrów i niektórych witamin w tkankach. Dlatego też nie powinniśmy zupełnie rezygnować z soli.

Jednak jej nadmiar szkodzi naszemu zdrowiu. Może bowiem prowadzić do nadciśnienia, zatrzymywania wody w organizmie, rozwoju raka żołądka oraz udarów mózgu.

W ciągu dnia możemy spożyć maksymalnie około sześciu gramów soli, jednak zjadamy jej aż dwa razy więcej. Nieraz zapominamy bowiem, że poza solą, którą sami dodajemy podczas gotowania do potraw, jest ona obecna niemal we wszystkich produktach spożywczych. Znajdziemy ją w żółtych serach, kostkach bulionowych, zupkach w proszku, czipsach, krakersach, gotowych daniach i sosach, wędlinach, konserwach, wędzonych rybach, fast foodach, a nawet w ciastach i słodkich batonikach.

Morska lub himalajska zamiast kamiennej

Na co dzień używamy przede wszystkim soli warzonej (kopalnianej), która jest poddawana procesowi rafinacji. Wybieramy ją ponieważ jest najtańsza i najłatwiej dostępna. Niestety nie posiada ona żadnych właściwości odżywczych. A jedynie walory smakowe. Wszystkie cenne makro- i mikroelementy są wypłukiwanie podczas procesu oczyszczania.

Zobacz również: Zapraszamy do otwartej kuchni Michała Molendy

Korzystniejszym dla naszego zdrowia rozwiązaniem jest zastąpienie soli kopalnianej morską, którą otrzymuje się w wyniku powolnego odparowywania wody morskiej. Poza mieleniem nie poddaje się jej żadnej innej obróbce. Jest ona źródłem sodu, magnezu, wapnia, jodu, manganu, cynku, selenu, żelaza i fluoru. Z badań wynika, że Hiszpanie, Japończycy i Wenezuelczycy, którzy spożywają tylko sól morską, znacznie rzadziej chorują na miażdżycę oraz białaczki limfatyczne.

Inne wyjście to różowa sól himalajska. Jest ona uważana za najzdrowszą na świecie. Wydobywa się ją ręcznie ze złóż leżących na terenie dawnego morza u podnóża Himalajów w Pakistanie. Posiada krystaliczną strukturę, lekko różową barwę i delikatny smak.

Może być stosowana jako tradycyjna przyprawa do potraw, świetnie sprawdzi się również jako składnik domowych napojów izotonicznych. Zawiera aż 84 pierwiastki, niezbędne dla naszego organizmu, a wśród nich: fluor, sód, magnez, krzem, fosfor, mangan, żelazo, miedź, cynk, selen, jod.

Zdrowsze zamienniki soli

Doskonałym zamiennikiem soli są zioła i przyprawy. Ich silny aromat zmniejsza ochotę na słony smak. Jak dobierać zioła i przyprawy do potraw?

Do dań mięsnych i warzywnych, a więc gulaszy, zapiekanek, zup, sosów, duszonych mięs, doskonale pasuje bazylia. Posiada charakterystyczny lekko ostry smak i aromat. Możemy wybrać suszone lub świeże listki. Pamiętajmy jednak, żeby dodawać bazylię pod koniec gotowania, by nie straciła swoich właściwości.

Lubczyk ma mocny korzenny zapach i słodko-gorzki smak. Jeśli dodamy go do zupy jarzynowej, pomidorowego sosu, mięsa czy sałatki, uzyskamy lekko słony posmak z nutą selera i cytryny. Lubczyk jest składnikiem wielu ziołowych mieszanek, dodaje się go także do zupek w proszku. Co ważne, działa moczopędnie, dlatego ułatwia usuwanie nadmiaru wody z organizmu oraz jest stosowany w leczeniu zapalenia pęcherza lub nerek.

Z drobiem, jagnięciną, rybami oraz ryżem dobrze komponuje się rozmaryn. Ma mocny zapach i lekko imbirowy smak. Korzystnie wpływa na trawienie, ponieważ wzmaga wydzielanie kwasu solnego w żołądku. Łagodzi też skurcze brzucha, działa żółciopędnie, koi nerwy i dodaje sił witalnych.

Tymianek poprawi smak kurczaka, indyka, wołowiny i cielęciny. Pasuje także do owoców morza, ryb, gęstych zup, pieczonych ziemniaków, farszów i pasztetów. Działa antybakteryjnie oraz pobudza wydzielanie śluzu w oskrzelach, dlatego pomaga uporać się z suchym, męczącym kaszlem.

Do ciężkostrawnych potraw takich jak żurek, bigos, gulasz, forszmak, fasolka po bretońsku trzeba koniecznie dodać łyżeczkę majeranku. Nada potrawie charakterystyczny smak, a dodatkowo pozytywnie wpłynie na układ pokarmowy. Jako przyprawa sprawdzają się listki, łodyżki i kwiaty. Warto korzystać zarówno ze świeżej postaci jak i suszonej.

Drobno posiekana świeża natka pietruszki dodana do zupy, sałatki czy sosu również sprawi, że nie odczujemy braku soli. Pietruszka to cenne źródło witamin A i C oraz żelaza. Wspomaga trawienie, poprawia odporność, dobrze wpływa na wzrok. Z kolei kolendra sprawdzi się jako dodatek do ryb, owoców morza, drobiu i dań z roślin strączkowych.

Warzywa — jak wykorzystać je w kuchni?

Cukinia w naszej diecie Wszystko, co musisz wiedzieć o szparagach Dlaczego warto jeść słodkie ziemniaki?Właściwości szpinaku

Czosnek i cebulę można dodawać niemal do wszystkiego. Pasują do mięs, zup, duszonych warzyw, sosów i dressingów. Nie tylko poprawią smak dań, ale także wspomogą organizm w walce z infekcją, obniżą ciśnienie i poziom złego cholesterolu.

Imbir posiada ostry, piekący smak i lekko cytrynowy aromat. Dlatego pasuje zarówno do słodkich jak i pikantnych dań. Dodatkowo chroni przed wirusami, poprawia krążenie krwi, więc pomaga w odchudzaniu.

Aby zupa, sałatka czy pieczona ryba nabrała orzeźwiającego smaku, wystarczy sok z połówki cytryny lub limonki. Cytrusy te oczyszczają organizm z toksyn i przyspieszają przemianę materii.