Sałatka jarzynowa - nie taka oczywista jak się wydaje... Poznaj przepis i kilka ciekawostek

KAROLINA WÓJCIGA • dawno temu • 6 komentarzy

Sałatka jarzynowa - większość z nas nie wyobraża sobie bez niej świąt, imienin u cioci czy rodzinnego spotkania. Uważana jest za tradycyjną polską potrawę, ale czy w rzeczywistości sałatka jarzynowa jest polska? Okazuje się, że nie. Chcesz dowiedzieć się skąd się wzięła, co do niej dodać i w czym tkwi jej fenomen? Odpowiedzi na te pytania oraz przepis na sałatkę jarzynową znajdziesz poniżej. Zapraszam do lektury :)

Sałatka jarzynowa sałatce jarzynowej nierówna

Dla wielu Polaków sałatka jarzynowa jest nieodłącznym elementem wszelkich świąt i rodzinny spotkań, a dodatkowo stanowi jeden z niezapomnianych smaków dzieciństwa. Jadamy ją zarówno od święta, jaki i na co dzień.

Jedni dodają do niej cebulę, drudzy nie, niektórzy wykorzystują do jej zrobienia ugotowane warzywa z rosołu, a inni gotują je oddzielnie. Różnice mogą dotyczyć także musztardy, śmietany czy proporcji składników. W różnych rejonach Polski, ba, nawet w różnych domach i rodzinach przygotowuje się ją inaczej, jednak są to tak nieznaczne niuanse, że cały czas możemy mówić o sałatce, która funkcjonuje pod jedną nazwą — sałatka jarzynowa.

A jeżeli chodzi o nazwę sałatki jarzynowej to podobnie jak z jej recepturą istnieje kilka nazw, które funkcjonują wymienne. Sałatka jarzynowa to najpopularniejsza nazwa, jest także nieco pejoratywna - sałatka śmietnik, albo po prostu jest nazywana sałatką i wszyscy wiedzą o którą konkretnie chodzi. Ostatnia z funkcjonujących nazw to sałatka rosyjska - i tu pojawia się rozwiązanie zagadki skąd pochodzi sałatka jarzynowa.

Sałatka jarzynowa wcale nie taka polska

Sałatka jarzynowa znana jest dziś każdemu Polakowi, ale swoje trumfy święciła w czasach PRL-u. W latach 70. i 80. była dostępna w każdym barze, a jak pamiętają nieco starsi czytelnicy, jej jakość i świeżość pozostawiała wiele do życzenia… Na szczęście nasze mamy i babcie potrafiły przyrządzać przepyszne sałatki jarzynowe, których smak zapewne pamiętamy do dziś.

Zobacz również: Zapraszamy do otwartej kuchni Michała Molendy

Jak już wcześniej wspomniałam, sałatka jarzynowa pochodzi z Rosji, a jej obecna receptura znacznie różni się od pierwotnej. Historia popularnej sałatki jest długa i dość skomplikowana, pełna białych plam i niejasności.

Jedno jest pewne - autorem przepisu na sałatkę jarzynową był Lucien Olivier, właściciel i szef kuchni moskiewskiej restauracji Hermitage. W skład popularnej sałatki nazwanej nazwiskiem jej twórcy wchodziły: ozorki, kapary, sałata, kawior, pikle, jarząbki i tajemniczy sos; jednak przepis na ów sos Olivier zabrał ze sobą do grobu.

Pod koniec XIX wieku rosyjscy arystokraci, którzy zajadali się swoją ulubioną "sałatką Olivier" z powodów politycznych trafili na wygnanie i zabierali ze sobą podstawowy przepis na sałatkę jarzynową, przez co spopularyzowali ją w Europie. Jednak emigracyjna rzeczywistość wymusiła zmianę receptury i sałatka jarzynowa w zmienionej formie trafiła na stoły całej Europy.

Na czym polega fenomen sałatki jarzynowej? Wydaje mi się, że sałatka jarzynowa jest tak popularna, bo jest smaczna, tania i prosta w przygotowaniu, a jej receptura opierała się i do dziś opiera na łatwo dostępnych składnikach.

Sałatka jarzynowa niejedno ma imię…

Także sytuacja porewolucyjnej Rosji wymusiła zmianę składników rosyjskiej sałatki - w miejsce jarząbków pojawiła się kiełbasa, a kapary zastąpił groszek. Dziś w niektórych regionach Rosji do gotowanych warzyw dodaje się śledzie i buraczki, a w Hiszpanii tuńczyka. Natomiast na Górnym Śląsku sałatka jarzynowa składa się z ugotowanych warzyw, jajek, ogórków kiszonych, zielonego groszku i znana jest pod nazwą szałot.

Możliwości jest wiele, a jedynym elementem łączącym wszystkie wersje sałatki jarzynowej jest majonez - nieodłączny składnik.

Przepis na sałatkę jarzynową

Jak wspomniałam wcześniej, co dom i kraj, to inny przepis na sałatkę jarzynową. Jednak chciałabym podzielić się z wami przepisem, według którego od lat przygotowuje się w moim rodzinnym domu sałatkę jarzynową.